wegklapterug

(1982/5) Het was die gedenkwaardige zomer van 1980 dat de droom van iedere oudste-vliegerbeweging-ter-wereld-fanaat werkelijkheid werd; de ROLGORDIJN koerier deed zijn intrede. Reeds in 1979 vertoonde een van die fanaten -Nico Laad- tekenen van genialiteit. Toen nl. ontvouwde hij zijn revolutionair plan. Wèg klapvlinder, wèg Güntermann-ferry wèg eeuwig weg papiertje. Immers, al deze koeriers lijden aan het zelfde euvel; het liftend oppervlak (het zeil) verdwijnt niet volledig. Hierdoor blijft de koerier, nog net gegrepen door een verdwaal∓ wind vlaagje, ergens halverwege de terugweg steken met alle ellende van dien. Door nu een rolgordijn als zeil te gebruiken hoopte Nico aan alle problemen een eind te maken. Zomer 1980 was het dus zover:"Het" model -samen met Jan Zweerts die hiervoor met name de fiberboog bedacht, in een half uurtje ontworped - aanschouwde het daglicht. Wel iswaar was de koerier niet zo licht, doch efficiënt en eenvoudig te bouwen, maar het genie was herkend en zijn produkt reeds de volgende dag door één van ondergetekenden gekopieërd.

De bouw en werking.

Hoofdbuis A wordt uit lichtmetaal gemaaktwaarin een precies passend ramin houtje gelijmd wordt om knikken te vogrkomen. De op hangogen 0 worden gemaakt vat verenstaal Ø 1,5 á 2 mm, omdat gewoon ijzerdraad hetbegeeft bij de snelheden waarmee dit apparaat boven en beneden aankomt. Boor voor ieder oog 2 gaatjes in de buis en buig *het draad er'door, ze zitten nu onwrikbaar zonder te lijmen. De fiberboog bestaat uit 2 gelijke delen die door de messingbuis verbonden worden. Boor een gat in het midden van buis A waar de messingbuis precies in past en lijm hem vast met 2 komponenten lijm. Maak deze bus 15 x zo lang als de fiber dik is. De fiberboog houdt de rolbuis op zijn plaats en levert de benodigde span-,kracht * Dit gebeurt4rdoor dat er een gevlochten nylonlijn (spantouw) door de rolbuis naar de booguiteindbn gespannen is. (Er is hier eerst met elastiek geexperimenteerd maar dit bleek niet optimaal te werken). De rolbuis wordt aan het spantouw vastgemaakt door een klemmend stukje raminhout langs het touw naar het midden van de buis te schuiven (zie detail tekening). Het spantouw wordt tegen slijtage beschermd door in de rolbuis-uiteinden 2 afgetopte plastik pluggen te schuiven (maak de scherpe randjes hiervan glad door de plug even in een vlammetje te houden). De bevestiging aan de fiberboog kun je het best m.b.v. rubber ringetjes doem om verschuiven te voorkomen. Het tyvek zeil wordt aan de rolbuis (onderrand) en aan de houten giek (bovenrand) vastgelijmd met hobbylijm. Maak het spantouw nu precies zo lang dat de fiberboog de rolbuis net niet raakt in maximaal uitgerolde toestand. Schrik niet van de spanning die op het geheel komt te staan, het zeil moet echt met een grote klap inrollen om ook bij meer wind goed te werken. Het ontspanmechaniek bestaat uit een asje door buis A met er om heen gebogen een draaibare hefboom zoals in de figuur is aangegeven. Neem hiervoor juist weer geen verenstaal, dit is veel te hard om dit soort vormen mee te buigen. Gebruik ijzerdraad van ongeveer 2 mm. Verder is het belangrijk een stopkoord aan te brengen om het zeil te beletten door te rollen en een stelkoord in V-vorm dat de fiberboog in de juiste stand houdt, nl. zodanig dat het zeil + vertikaal staat als de boodschapper aan het vliegertouw hangt. Dit is slechts één manier om deze koerier te maken, hij werkt prima hetgeen echter niet wil zeggen dat het experimenteren afgelopen is!

Het monteren en demonteren.

Zorg bij het demonteren dat het zeil opgerold is, haal de fibereinden uit de messingbus, het spantouw is nu zijn spanning kwi jt en zal niet op of af draaien. Leg alle delen langs elkaar en steek alles in een hoesje. Het monteren gaat in omgekeerde volgorde, de koerier is in een minuutje vliegklaar. Opmerking. Het verenstaal, de messing- en lichtmetalenbuis zijn in veel modelbouwzaken verkrijgbaar. In de afgelopen 2 jaar is het origineel natuurlijk verbeterd. Het beschreven model verenigt naar onze niet al te bescheiden mening de verbeteringen in zich. Het is een vederlicht, degelijk, volledig opvouwbaar en onder normale omstandigheden (van 2 t/m 5 Beaufort) perfekt werkend apparaat geworden dat bovendien in slechts een paar uurtjes in elkaar is te zetten. Kortom, je zou er lyrisch van kunnen worden. Veel sukses met uw gordijntje! TABEL, voor verschillende afmetingen. Het zijn slechts richtlijnen!

fiberboog
dikte tot.lengte
hoofdbuis
dikte lengte
rolbuis
dikte
zeil
breed x hoog
spantouw
trekkracht
houtengiek
dikte
2 mm 50 cm 6 mm 25 cm 6 mm 18 x 20 cm 22 kg 4 mm
3 mm 80 cm 8 mm 30 cm 7 mm 30 x 35 cm 55 kg 5 mm
4 mm 110cm 10mm 45 cm 8 mm 35 x 45 cm 55 kg 6 mm
5 mm 140cm 12mm 60 cm 9 mm 45 x 60 cm 135 kg 7mm