vijfhoek


Ooit had ik in een Japans boekje een vijfhoek gezien, die zonder staart moest kunnen vliegen. Het is een redelijk groot oppervlak, dat zich goed leent voor een mooie tekening. Ik had toen een exemplaar van tyvek en raminhout (6 mm) met een kruisstukje gemaakt. De onderstokken (4 mm) voor de onderste hoeken kwamen samen bij de liggers in het kruisstukje (á la Genki). Nu vloog het wel bij een windje rond 3 Beaufort, maar daarbuiten ging het aanzienlijk minder, zeg maar slecht.
Toen ik de vlieger weer eens tegenkwam wilde ik hem aan de ene kant wel weg doen, maar aan de andere kant vond ik het zonde van de tekening die ik er op had gemaakt. Ik besloot het apparaat maar eens grondig te verbouwen.

De opbouw
Om te beginnen heb ik het kruisstukje er uitgegooid en de liggende stokken vervangen door een boog van 2 mm koolstof met dopjes op het eind om doorsteken van de stof te voorkomen. De stokken eindigen uiteraard in op het dek gestikte hoesjes.
Om de onderste hoeken te ondersteunen had ik geen lange koolstof stokken meer, alleen nog een paar korte stukjes. Ik heb toen een Y-stukje op de staander gemonteerd met de staart van de Y naar de neus van de vlieger. Daarin heb ik twee fiberglasstokjes naar de hoeken geplaatst, ook weer met dopjes er op. Deze stokjes staan een beetje gebogen (naar de rugzijde, dus los van het doek) om het dek goed strak te spannen. Leg je de vlieger op zijn rug, dan komt de staander aan de onderzijde ± 3 cm van de grond, terwijl de hoekpunten op de grond rusten.
De toom loopt vanaf de kruising van de boog met de staander naar de onderkant van de staander. De aftelling heb ik proefondervindelijk in het veld gedaan.

Resultaten en verbeteringen
Het resultaat was verbluffend! Flauwe wind, stevige bries, hij kan het allemaal aan. Je kunt er bij rustig weer ook nog mee sturen als bij de vechtvlieger.
Hierop heb ik een spinnakernylon versie gemaakt. Alleen de staander heb ik vervangen door gespleten bamboe, het fiberglas door koolstof en de toom heb ik van de onderkant verplaatst naar een handbreedte boven de onderkant. Door een bamboe staander te gebruiken, krijg je de enigszins holle rug zoals bij een vechtvlieger. Valt de wind ineens weg, dan zeilt de vlieger niet onbestuurbaar weg, maar dwarrelt waardoor je stuurcorrecties kunt uitvoeren. Ook dit exemplaar vliegt perfect, zelfs in de regen van deze "zomer". Er valt zelfs beter mee te stunten. Mijn eerste spinnakemylon versie vliegt tegenwoordig in de omgeving van Harlingen.
Bij het tweede spinnaker-exemplaar heb ik nog een verbetering aangebracht namelijk in de zomen aan de neuszijde heb ik een strookje dacron meegestikt. Zodoende is die rand wat steviger en blijft de vlieger ook bij hardere wind beter in model. Door een chronisch gebrek aan goed bamboe heb ik weer een raminhoutje voor de staander gebruikt, maar ik heb het boven stoom aan de staartzijde enigszins rond naar achteren gebogen.
Het is een leuk vliegertje, dat ik iedereen kan aanbevelen. Hij is gemakkelijk te maken, klimt tot een heel stijle positie, de trekkracht is dan miniem, hij is erg stabiel en, zoals ik al zei, heeft een ruim windbereik. Alleen bij zeer onregelmatige wind is een staartje aan te bevelen als de vlieger wordt vastgezet aan een grondanker of hekwerk. Valt de wind plotseling weg om daarna weer aan te zetten, dan volgt de vlieger de richting waarin hij op dat moment staat. Dat is nu eenmaal de eigenschap van (semi)vechtvliegers.

Enkele constructie-aanwijzingen
Plaats voor de constructie van de vijfhoek horizontaal een lijn van 45 cm op het materiaal. Trek vanuit het midden een loodrechte lijn van 71 cm. Trek met een passer op 45 cm vanuit A en B en D cirkels. De snijpunten van de cirkels bepalen de nog ontbrekende hoeken van de vijfhoek.

Slot
Ik heb nog geen goede naam voor deze vlieger kunnen bedenken. De afkorting van Super Vijfhoek tot S5, vind ik niet zo geslaagd. Degene, die een goede naam weet te bedenken, ontvangt van mij een spinnakernylon exemplaar. Inzendingen kunnen worden gestuurd naar de postbus van VLIEGER. De winnende naam wordt tezijnertijd in het blad gepubliceerd.